शेळीपालन माहिती शेळी आजार व उपचार 

 शेळी पालन हा व्यवसाय हा शेतीला पूरक असा व्यवसाय असल्यामुळे मोठ्या प्रमाणावर ती कमी भांडवल आणि कमी जागेमध्ये हा व्यवसाय केला जातो शेळी पालन हा व्यवसाय खूप अतिशय महत्त्वाचा आणि फायदेशीर व्यवसाय असतो हेही महत्त्वाचे म्हणजे मोठ्या प्रमाणावर ती त्याच्या दृष्टीने सोयीच्या दृष्टीने आणि पिण्यासाठी लागणारे पाण्याचे नियोजन तसेच खाद्य या सर्वांच्या मोठ्या प्रमाणावर ती कमी असल्यामुळे कशाने कमी असल्यामुळे शेळी ही मोठ्या प्रमाणावर ती महत्त्वाची आणि व्यावसायिक दृष्टीने अत्यंत महत्त्वाचे आहे मोठ्या प्रमाणावर विदेशी विदेशी आणि गावठी शेळी पालन व्यवसाय केला जातो अर्धबंदिस्त बंदिस्त पद्धतीने शेळी पालन हा व्यवसाय केला जातो त्यामुळे मोठ्या प्रमाणावर ती शेळ्यांमध्ये आहाराचे नियोजन आरोग्याचा निर्देश आरोग्याच्या दृष्टीने महत्वपूर्ण आर्थिक मोठा सध्या शेळीपालन मदत मिळू शकतो.

शेळीपालन माहिती शेळी आजार व उपचार 

शेळीपालन पासून मिळणारे फायदे

 1)शेळी पालन व्यवसाय हा शेतीला पूरक असा हा व्यवसाय म्हटला जातो.

2) असले हे आरोग्याच्या दृष्टीने खात्याच्या दृष्टीने अतिशय महत्त्वाचे आणि काटक असल्यामुळे शेळीपासून मिळणाऱ्या आपल्याला उत्पादन या दृष्टीने फायदेशीर आहे.

3) शेळीपासून, दुध,लेंडीखत आणि करडे हे उत्पादन मिळत असल्यामुळे आपल्याला शेळीपासून हे आपल्याला फायदे मिळतात.

4)शेळी मध्ये प्रजननक्षमता ही मोठ्या प्रमाणावर ती दोन ते तीन वर्षांमध्ये असल्यामुळे अधिक उत्पादनासाठी शेळी फायदेशीर ठरते.

5) शेळ्यांना गरीबाची गाय सुद्धा म्हटलं जातं त्यामुळे मोठ्या प्रमाणावर ती आपल्याला शेळीला खुराक यांची आवश्यकता नसते.

6) शेळी चारा खाते त्याचा दूध उत्पादन आणि माणसांमध्ये त्याचे उत्पादन आपल्याला देत असतो त्यामुळे मोठ्या प्रमाणावर शेळीसाठी आरोग्य दृष्टीने आरोग्य सदस्य हेच खूप प्रमाणावर ते महत्त्वाचं असतं.

7) शेळीपालन हे काटक असल्यामुळे कोणते हवामानामध्ये तग धरून राहते ते सर्वाना हवामानाशी जुळवून घेण्याची शेतीमध्ये मोठ्या प्रमाणावर ती क्षमता असते.

शेळीपालन करण्याची पद्धत -

बंदिस्त शेळीपालन आणि अर्ध बंदिस्त शेळीपालन शेळी पालन करण्यासाठी दोन वेगवेगळ्या पद्धती आहेत मंदीत शेळीपालन मध्ये शेगावी मंदिरात असतात आणि अर्ध बंदिस्त मध्ये अर्धबंदिस्त ताने फुलटाईम मोकळ्या असतात त्यामुळे अशा दोन पद्धतीने शेळीपालन व्यवसाय केला जातो.

बंदिस्त शेळीपालन कसे करावे

 मुख्यता शेळी पालन हा व्यवसाय व्यावसायिक पद्धतीने करू शकतो. आपल्याकडे भरपूर प्रमाणात जमिनीची अवस्था असेल आणि आपण सर्व शेळीपालनामध्ये तज्ञ असतात तर मोठ्या प्रमाणावर ती शेळी पालन हा व्यवसाय करून आपण आपल्या व्यावसायिक दृष्टीने आर्थिक उत्पन्नाचा स्रोत प्रकट करू शकतात त्यासाठी चारा आणि पाण्याची सोय असणे गरजेचे आहे त्याचप्रमाणे मोठ्या प्रमाणावर ते शेतकऱ्यांसाठी हा व्यवसाय खूप मोठ्या प्रमाणावर व्यवसाय कृपेने आणि त्याच्या बळकट करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण मानले गेले आहे.

 बंदिस्त शेळी पालन केल्यामुळे मोठ्या प्रमाणावर अतिशय लहान आणि कमी जागा लागत असल्यामुळे जागी जाणे बांधकामाचा खर्च कमी येत असतो त्याचा मनुष्यही करतात राहणारे प्राणी असल्यामुळे त्यांची वाढदिवसाच्या मोठ्या प्रमाणावर होत असते आणि घरातील लहान मुले सहजपणे सांभाळू शकतात. त्याचप्रमाणे मजुरीचा खर्च वाचत असतो आणि अत्यंत काटक असल्यामुळे बंदिस्त जागेमध्ये शास्त्रीय पद्धतीने संगोपन करणं हा वाढू शकतो.

शेळीपालन कसे करावे

 शेळी पालन व्यवसाय करताना मोठ्या प्रमाणावर ती शेळीपालनामध्ये करवांचीवडी वरती लक्ष चारा नियोजन पाणी नियोजन आणि मोठ्या प्रमाणात आरोग्य आणि स्वच्छता त्यांचे संवर्धन हे करणं गरजेचं होतं शेळीपासून निघणार उत्पादन हे दोन्ही पद्धतीने अत्यंत महत्त्वाचा स्पेशल पासून आपल्याला उत्पादन आहे ना माझ्या स्वरूपात तर निघत असतात त्याच प्रमाणात शेणखत लेंडीखत सेंद्रीयखत यांचा वापर आपण कशासाठी लेंडीखत याच पद्धतीने करू शकतो त्याच प्रमाणात आपल्याला मोठ्या प्रमाणावर भेटत असतं. शेळीपालन करताना त्यांच्या हमी योजना वरती वैयक्तिक लक्ष देणं गरजेचं असतं शेळीपालनाचा आपण कालावधीत वर्षे दिसत असल्यामुळे शेतीसाठी त्यांचा आहार नियोजन खूप महत्त्वाची असतात त्याचबरोबर मोठ्या प्रमाणावर ते आपण चारा खाण्याचे नियोजन आणि वैशिष्ट्यपूर्ण त्यांच्या आरोग्याचे नियोजन करणं महत्त्वाचं असतं.

शेळी काय खाते

 शेळीपालन साठी हिरवा चारा महत्वाचा असतो त्याच्यामध्ये मोठ्या प्रमाणावर ती गवताचे असेल तर महत्वपूर्ण असतो त्याचप्रमाणे बरसून लागवड करून हिरवा चारा कुट्टी करून दिल्यास कोरड्या चाऱ्याच्या व्यवस्थेसाठी काढून घेतल्यानंतर हे सारे मध्ये मिक्स करून त्याची कुट्टी करून ठेवले तर प्रत्येक शेळ्यांच्या नेमका आहार देऊन नियोजन नियोजन महत्वपूर्ण करणे गरजेचे आहे.

शेळीचे साधारण वजन किती असते

 शेळी वजन जन्मत अडीच किलो असतात त्याच प्रमाणात शाळेचे पूर्ण वाढ होईल त्याच प्रमाणात वाढत 30 ते 35 किलो आणि 40 ते 45 किलोंचे पुढे जात असतो ज्या प्रमाणे आहाराचं नियोजन कृती प्रमाणात त्यांचे दर महिन्याला वाढीसाठी उद्दिष्ट राहत असतात.

शेळी आजार व उपचार

 शेळीपालन म्हणून त्यांची योग्य काळजी घेतली गेली पाहिजे त्या प्रमाणात या रंगांमध्ये विविध आजारांना बळी पडण्याचे प्रमाण असतं त्यांचे योग्य वाढ होऊन आणि त्यांच्याकडून होणाऱ्या आजारांकडे व लक्षण पाहून त्यांना योग्य ते उपचार करणं गरजेचं असतं त्याचप्रमाणे मोठ्या प्रमाणावर तिला ओळखत असाल त्याच प्रमाणात निमोनिया असे आजार होऊन शेळ्यांचा मोठ्या प्रमाणावर नुकसान होत असते त्यापासून नुकसानी पासून आपला बचाव करण्यासाठी सगळ्यांच्या आहार वरती वरती लक्ष देणे गरजेचे असतात.

1) लाळ्या खुरकत आजार

 हा आजार मोठ्या प्रमाणावर ती सगळी मंडळी मध्ये होतो म्हणून शेळी मेंढी ला पायामध्ये नक्की मधून खोल असणाऱ्या जनावरांमध्ये हा आजार मोठ्या प्रमाणावर होत असतो संसर्गजन्य असल्यामुळे मोठ्या प्रमाणावर ते एकदम आराम करून दुसऱ्या जनावरांमध्ये झपाट्याने पसरत राहतो या आजाराची लागण मुख्य ऑक्‍टोबर ते फेब्रुवारी या महिन्याच्या कालावधीत मोठ्या प्रमाणात दिसून येते.

 लाळ खुरकूत आजारांमध्ये जिभेवर हिरड्यांवर फोड येत असतात त्यांमध्ये आवरण निघून गेल्यावर ते लालसर जमा होतात त्याचप्रमाणं पायांच्या धोरणांमध्ये सुधारणा दिसून येतात आठ ते दहा दिवसांनंतर शेळ्या असाधारण होत असतात आणि ज्या प्रमाणे मोठ्या सगळ्या अंगावर असतात त्यांचा गर्भपात होण्याची कारणं समृद्ध होण्याची शक्यता मोठ्या प्रमाणावर होत असते त्यामुळे मोठ्या प्रमाणावर ते कसे वाढते तापमान होऊन काचेवरती यांचा त्यामुळे कासदाह होण्याची लक्षणं मोठ्या प्रमाणावर दिसतात.

2)देवी आजार

 शेळी मध्ये येणारा हा पूर्ण चा संसर्ग जन्य आजार असून सर्व वयोगटांच्या शेळ्या मेंढ्यांमध्ये दुसरीचा अभ्यास क्रमांक दोनमध्ये आणि कोकणामध्ये हा सर्वसाधारणपणे मोठ्या प्रमाणावर ती घातक ठरू शकतो डिसेंबर आणि फेब्रुवारीमध्ये तर जास्त दिसून येतो त्यामुळे हा आजार होत असल्यामुळे प्रत्यक्ष संपर्क भाषेत खाद्य आणि पाणी याद्वारेही आजाराची लक्षणे मोठ्या प्रमाणावर ती हिंदूस्तानात त्याच्यामध्ये खूप कमी प्रमाणात खातात नागपुरिया काम सोड आणि तोच शब्द इयत्ता दहावी नंतर खपल्या होऊन त्याचा अर्थ होत असतात नाकातील त्रास होता आणि आजार वाढू लागतो त्यामुळे कारणांमध्ये मरतुकीचे प्रमाण मोठ्या प्रमाणावर राहतं असते.

बंदिस्त शेळी पालणाचे व्यवस्थापन कसे कराल.

 बंदिस्त शेळी पालनाचे फायदे मोठ्या प्रमाणावर अभ्यासात कमी जागेमध्ये साड्यांचे विविध प्रकार आणि मागणी केल्यामुळे शिव यांचे वय म्हणून प्रमाणात खाद्य असते तो खाद्याची नासाडी होत नाही त्याच प्रमाणे सगळे एकत्र ठेवले लहान-मोठे सगळ्यांना खाद्य खाऊ देत नाहीत आणि त्यामुळे लहान-मोठे त्यांची वाढ खुंटते आणि योग्य ती एवढ्या मोठ्या प्रमाणात होत नाही आणि आपल्याला मोठ्या प्रमाणावर ती आर्थिक तोटा सहन करावा लागतो तो पाहण्यासाठी आपल्याला बंदिस्त शेळीपालन करताना व्यवस्थापन खूप मोठ्या प्रमाणावर ती व्यवस्थित करणे गरजेच असतं लहान करडे करडे मोठी शेळी गाभण शेळी आणि असे वेगवेगळे फोडणी करताना खाद्याचे नियोजन नियोजन योग्य पद्धतीने केला तर मोठ्या प्रमाणावर ती आपल्याला आर्थिक दृष्टीने फायदेशीर व्यवसाय होत असतो त्याचप्रमाणे मोठ्या प्रमाणावर ते आपण या व्यवसायाकडे अधिक विस्तृत आणि आर्थिक प्रगतीसाठी न बघता एका बंदिस्त व्यवस्थापन पद्धतीने आहार नियोजन आरोग्य नियोजन आणि सेवांचे नियोजन पद्धतीने व्यवस्थापन केलं तर मोठ्या प्रमाणावर ती आपल्यावर शेळी पालन हा व्यवसाय फायदेशीर व्यवसाय ठरू शकतो